O stereotypach
Stereotypy zmieniają prawdziwych ludzi z krwi i kości w kukły. To one symbolizują nasze uprzedzenia, obawy, a czasami nieuświadomiony strach. Nasze lęki tworzą straszliwe golemy zszyte z kawałków dawno już martwych ciał. Są karykaturalne i nie oddają prawdziwych myśli , uczuć, ukrytych pod tą skorupą. Przerażają nas, sztuczne jak materia z której ich stworzono. A przecież wydawałoby się, że schematyczność myślenia, ułatwi zrozumienie skomplikowanego świata, ot nalepienie naklejek na szufladzie i już wiadomo co która zawiera. Jest wręcz przeciwnie. Tym bardziej, że my sami, w opozycji do tego niepoznanego, budujemy własną tożsamość złudną i nieprawdziwą. Dzieje się tak dlatego, że inność traktujemy jak wyzwanie, jak kwestionowanie naszych świętych zasad. Stąd chociażby okrutne epitety i niesprawiedliwe sądy określające społeczeństwa, poszczególnych ludzi, profesje przez nich wykonywane, ich wygląd, miejsca w którym żyją, hierarchie w społeczeństwie, stanu umysłu, ciała. W ten sposób ze strachu unicestwiamy ich.
Stereotyp to wtłoczenie żywego człowieka w matrycę, która wykroi płaską postać według założonego przez nas wzoru. Na przykład:
Macho – kim jest taki mężczyzna i jak sprostać temu wyobrażeniu.
Matka Polka – czy tylko ta z obrazu Grottgera ?
Artysta – człowiek szalony, natchniony a gdzie jego żmudna praca?
Arab - fundamentalista, terrorysta – a przecież to ich kultura zachowała i przekazała potem średniowiecznej Europie całe bogactwo antyku z jego filozofią, matematyką i astronomią.
Indianie - i pytanie Europejczyka z czasów wielkich odkryć geograficznych - Czy są ludźmi? Hiszpanie uważali, że nie, są przecież niewiele mądrzejsi od zwierząt. To, według konkwistadorów, dawało prawo podbicia ich ziem. Trzeba było dopiero ojca Bartolome de Las Casas i jego epifanii, by król Hiszpanii wydał „Nowe Prawa” i by uznano ich człowieczeństwo.
Murzyni - czy są leniwi? Czy ich czas płynie inaczej, a oni zanurzeni w swojej kulturze i klimacie żyją w zgodzie z nią?
My wciąż widzimy świat poprzez stereotypy. Pomagają nam w tym historia, antropologia, genetyka i religie. Do dzisiaj robią co mogą, żeby fabrykować wrogów i rządzić umysłami ludzi.
